توانمندسازی کارکنان
مفهوم توانمندسازی کارکنان در طی ده سال گذشته شهرت بسیاری پیدا کرده است. دو تن از صاحب نظران دو نظریه کاملاً متفاوت از توانمندسازی کارکنان ارائه کردهاند. برخی از این افراد، بر این باورند که توانمندسازی به تفویض اختیارات و مسئولیت مربوط میشود و آن را فرآیندی از بالا به پایین میدانند که طی آن مدیریت ارشد دورنمای خود را کاملاً مشخص نموده و آن را بر عهده کارکنان میگذارند. براساس این دیدگاه که کان را دیدگاه مکانستیک (ایستا) مینامند، تفویض اختیار تصمیمگیری، از طریق مرزبندیها و واگذاری مسئولیت به طور دقیق انجام میشود که موجب افزایش کنترل مدیریت میشود.
دیدگاه دوم آن را دیدگاه ارگانیک مینامند، براین باور است که توانمندسازی، رویکردی از پایین به بالا است و بر مفاهیمی نظیر ریسکپذیری آگاهانه، رشد و تغییر، اعتماد و مالکیت، تأکید میکند. در این شیوه کارکنان به عنوان کارآفرینان و مالکین مطرح میشوند که تصمیمات هوشمندانه اتخاذ میکنند (نجفی، 66:1385).
توانمندسازی یک رویکرد مدیریتی است که به کارکنان اختیار اساسی داده میشود تا خودشان به اختیار تصمیم بپردازند. به عبارت دیگر توانمندسازی عبارت است از تفویض اختیار به غیر مدیران برای اتخاذ تصمیمات مهم سازمانی که در این صورت اغلب کارکنان به صورت تیمی گروهبندی میشوند و سپس برای فعالیتهای خود مدیریتی همچون استخدام، اخراج، آموزش افراد، تعیین اهداف و ارزیابی کیفیت نتایج، مسئولیت کامل به تیم داده میشود. توانمندسازی زمانی اتفاق میافتد که کارکنان به اندازه کافی آموزش دیده باشند، تمامی اطلاعات مربوط به کار فراهم گردیده باشد، ابزار ممکن در دسترس باشند، تمامی اطلاعات مربوط به کار فراهم گردیده باشد، ابزار ممکن در دسترس باشد، افراد کاملاً درگیر کار باشند، در تصمیمات مشارکت کنند و برای نتایج مطلوب، به آنها پاداش مناسب داده شود (مقیمی، 408:1386).
2-1-6-3- مهندسی مجدد (بازمهندسی) سازمان
بازمهندسی که از نهضت مدیریت کیفیت جامع نشأت گرفته است، در سالهای اخیر توجه قابل ملاحظهای را به خود جلب کرده است. کوتاهترین تعریف مهندسی مجدد سازمان در همه چیز از نو آغاز کردن است. مهندسی مجدد به معنای کنار گذاشتن نظم موجو و بر پا کردن نظامی نوین است. نویسندگان کتاب مهندسی مجدد سازمان تعریفی رسمی از این مفهوم را چنان بیان میکنند: بازاندیشی بنیادین و طرحی نو و ریشهای فرآیندها برای دستیابی به بهبود و پیشرفتی چشمگیر در معیارهای حساس امروزی همچون قیمت، کیفیت، خدمات و سرعت (همر وچمپی، 1375، به نقل از نجفی، 66:1385).
و پیشرفتی چشمگیر در معیارهای حساس امروزی همچون قیمت، کیفیت، خدمات و سرعت (همر وچمپی، 1375، به نقل از نجفی، 66:1385).