بکارگیری بازار الکترونیکی توسط بنگاه های کوچک و متوسط
2-6-1. کسب وكارهاي كوچك
در حالي كه بيش از يكسوم بنگاههاي كوچك، تجارت الكترونيكي را عامل توسعه فروش ميدانند، استفادة آنها از فناوري اطلاعات و ارتباطات براي عمليات فروش محدود به فروش و توليد الكترونيكي در سطح 7 تا 14درصد است. هيچكدام از اين سازمانها از اين فناوري براي كنترل كيفيت، جست وجوي سفارش يا نگهداري و تعميرات استفاده نمي كنند. آگاهي محدود (عدم نياز به فناوري توسط 30درصد از سازمانها)، نيروي غيركيفي و محدوديت بودجه از مشكلات اين بنگاههاست. در اين سازمانهاي كوچك بيشترين درك نسبت به فناوري در نقشهاي مديريتي تبلور يافته است. در حدود 40درصد، بنگاهها از فناوري در يكي از حوزههاي خود بهخصوص در منابع انساني، مالي و فعاليتهاي مديريتي بهره بردهاند (موحدی و یاقوتی، 1388).
2-6-2. كسب وكارهاي متوسط
سازمان با ابعاد متوسط در مقايسه با سازمان كوچك همتاي خود فناوري اطلاعات و ارتباطات را در عمليات فروش (كنترل كيفيت، ارزيابي سفارش، نگهداري و تعميرات و فروش) استفاده ميكنند. حداكثر 45درصد بنگاههاي متوسط از اين فناوري براي بازار استفاده ميكنند و فقط 10 درصد از اين بنگاهها مالك نرمافزارهاي بازار هستند. سطح درك استفاده از فناوري در مديريت براي سازمانهاي متوسط نسبت به سازمانهاي كوچك يك گام جلوتر است. تقريباً به ميزان حداقل 90 درصد بر اهميت آن در سازمانهاي متوسط تأكيد ميشود. در عمل سازمانهاي متوسط، فناوري را بيشتر در اهداف مالي و مديريتي و به همان اندازه در منابع انساني به كار ميگيرند (موحدی و یاقوتی،1388).
همانند سازمانهاي كوچك اين نياز وجود دارد كه استفاده از فناوري در ديگر مؤلفههاي مديريت توسعه يابد. در مواردي همچون فرآيند سفارش و پيگيري، ارتباطات داخلي و بيروني در اين سازمانها نيز مانع اصلي استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات در مديريت “نيروهاي غيركيفی” است (تقريباً 35درصد از اين بنگاهها). بر اساس آنچه ذكر شد، بنگاههاي متوسط نسبت به بنگاههاي كوچك در سطح آگاهي و اجراي فناوري اطلاعات و ارتباطات در مديريت و توليد يك گام جلوتر هستند. آگاهی و كاربرد فناوري در بازار، هنوز در سطح متوسطي قرار دارد، اين امر براي زيرساخت الكترونيكي و ارتباطات نيز صادق است (موحدی و یاقوتی،1388).
عمده استفاده از بازارهای الکترونیکی توسط شرکتها و سازمانهای بزرگ میباشد، ولی در سالهای اخیر توجه برخی شرکتهای با مقیاس کوچکتر نیز به سوی این نوع بازارها و مبادلات از طریق آنها جلب شده است. بنگاههای کوچک و متوسط نقش چشمگیری را در اقتصاد بینالمللی ایفا میکنند. بنگاههای کوچک و متوسط در برقراری اقتصاد پویا و سالم با ملل صاحب صنعت و معرفی ابداعات و نوآوریها نقش موثری دارند. به همین دلیل موضوعات و پدیدههایی که بر عملکرد این نوع سازمانها اثرگذار است، اثرات زیادی بر وضعیت کسب وکار در کشورها و ایجاد تغییرات در عوامل اقتصادی محیطهای جهانی دارد Al-qirim,2004)).
موانع اجرايي كردن فناوري اطلاعات و ارتباطات در اين سازمانها، فقدان نيروهاي كيفي و فقدان آگاهي است. درحاليکه زمينههاي بالقوه براي بهکارگيري تجارت الكترونيكي در صنايع كوچك و متوسط ايران وجود دارد، اما در حال حاضر تمايل اين بنگاهها به استفاده از تجارت الكترونيكي كمتر از متوسط، كاربرد امكانات عادي ارتباطات در آ نها بيش از متوسط، كاربرد رايانه و ارتباطات شبكهاي در حد كم، و استقرار اطلاعاتي، عملياتي و راهبردي تجارت الكترونيكي در آنها خيليكم است (موحدی،1390).
بر این اساس لازم است اینگونه سازمانها در بکارگیری فناوریها جدید به بررسی شرایط خود و میزان مهیا بودن پیششرطهای لازم در این زمینه بپردازند تا بتوانند استفاده موثری از آنها داشته باشند. این موضوع در خصوص بهکارگیری بازارهای الکترونیکی بهعنوان یک ابزار فناوری نوظهور در این حوزه از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما استفاده از بازارهای الکترونیکی بیشتر بوسیله شرکتهای کوچکتر و جدیدتر یا شرکتهایی که تنها فعالیتهای بینالمللی دارند بهتر است، زیرا این شرکتها کمتر در بازار هدف شناخته شدهاند و یا منابع کافی برای فعالیتهای بازاریابی ندارند یا اینکه نمی خواهند منابع زیادی مصرف کنند. بنابراین بازارسازان باید بیشتر به این شرکتها تمرکز کنند (Rui & Yunjie,2006).
تعیین موانع مشارکت در بازارهای الکترونیکی مانند کمبود استانداردها، یکپارچگی زنجیره تامین و تجارت جهانی، به فهمیدن اینکه چگونه بنگاههای کوچک و متوسط میتوانند استراتژی مناسبی را بهکارگیرند تا از مزایای بازارهای الکترونیکی بهرهمند شوند، کمک میکند. شرکتهایی که به دنبال استفاده از بازارهای الکترونیکی هستند، اگر محیطی که در آن فعالیت می کنند را درک کنند و شایستگیهای خود را برای شرکت در فعالیتهایی که بازار الکترونیکی به آنها پیشنهاد میکند، بهکار گیرند، میتوانند مزایای زیادی کسب کنند (Stockdale,2004).
