" مُد یک مهارت است، دانستن فنی چگونه و چطور، به نظر ما مُد شکلی از هنر است. هرکس خلاقیت احساسی را هرچند از طریق جریانات رسانه ای گوناگون به اشتراک می گذارد."
مارتین مارجلا
مارجلا شخصیت نقابدار و جنجالی جهان در نظام طراحی لباس است. او به عکاسان اجازه نمی داد عکسی از وی ثبت کنند و با هیچ رسانه ای گفتگو نمی کرد. هرگونه سوالی که خبرنگاران در مورد حرفه اش داشتند باید با دورنگار ارسال می شد و پاسخ همیشه از جانب سوم شخص نوشته می شد.
این طراح بلژیکی همیشه خواسته است پشت صحنه باقی بماند و دیده نشود. حتی در نمایش آثارش نیز روی صحنه حضور نیافت. مارجلا شخصیتی است تفکربرانگیز و نامرئی و شاید همین ویژگی باعث شد تا همه را تحریک و کنجکاو کند.او از تبادلات رایج در مد اجتناب می کرد و از ستارگان و مدل های معروف بهره نمی برد و بطور کلی از سنت های رایج در مد پیروی نمی کرد.
او هنرآموخته ی آکادمی سلطنتی هنرهای زیبای انتورپ بلژیک است و پس از اتمام تحصیلات در سال ۱۹۸۰، برای چهار سال در همانجا و در میلان یک سال و در انتورپ سه سال به طور آزاد کار کرد و سپس کار حرفه ای خود را با دستیاری ژان پل گوتیه طراح فرانسوی آغاز کرد. او نخستین مجموعه مستقلش را با نام تجاری خود، مسیون مارتین مارجلا، در سال ۱۹۸۸ به نمایش گذاشت. او چندسالی نیز به عنوان طراح ارشد با خانه مد هرمس همکاری کرد.
مارجلا علاقه ای به مطرح شدن نداشت بلکه بیشتر در تلاش بود تا خانه مد مارتین مارجلا مطرح شود. او از طراحانی است که درک آثارش بسیار مشکل است. مارجلا همچون طراحان لباس آوانگارد دیگر پیرو قوانین دنیای مد نبود. از جمله روش های ضد مد او اتیکت های نانوشته و خالی او روی لباس ها بود؛ فقدانی که نشان از حضور او داشت.
پارچه های کوک نزده، نخ نما، کج و معوج شده مارگیلا را از مهمترین نام های مد در اواخر دهه هشتاد و اوایل نود کرد. فلسفه اصلی طرح های او بر پایه ساختارشکنی شکل گرفته است. مبنای ساختارشکنی، وارونه کردن و از شکل انداختن منطقی و هدفمند یک سیستم و دوباره سازی آن به شکلی دیگر است.
مارجلا در آثارش تلاش می کند تا به عمق لایه های داخلی لباس نگاهی دوباره بیندازد و به مخاطب نشان دهد. او در تلاش تا با بازکردن ساختار، کارها و فنون دوزندگی را به نمایش بگذارد. همان فنونی که از دید مخاطب همیشه پنهان بوده است. او آستر لباس ها را بیرون می آورد، درز ها و ساسون ها را آشکار می سازد، لبه دوزی ها را ناتمام می گذارد، اِپل های شانه را نمایان می کند، از طرح لباس عروسک ها برای بزرگسالان استفاده می کند و آنها را با دکمه های بزرگ تکمیل می کند، از طریق بازیافت مواد غیرمعمول، پارچه های تازه بوجود می آورد و با جوراب ها، ژاکت می سازد.
لباس های مارجلا با رعایت تمام اصولی طراحی می شود که به جوهره و شخصیت انسانی تاکید دارد. او رویکردی منحصر به فرد به مقوله هویت داشت و لباس ها را بخش مهمی از هویت فردی می دانست. در مجموعه بهار ۲۰۰۴ او، مدل ها لباس را به تن نکردند بلکه لباس ها را بر بدن خود آویختند. این مجموعه از توانایی لباس در نمایان ساختن هویت و هویت فردی که لباس را می پوشد سخن می گوید. لباس پوست دوم انسان،می تواند دیدگاه اطرافیانمان را نسبت به ما تغییر دهد. ما می توانیم به شخصیت درونی انسان ها از طریق بررسی نوع لباسی که روزانه می پوشند دست یابیم و این ویژگی لباس ما را به فکر وامی دارد که در انتخاب لباس خود دقت و وسواس بیشتری نشان دهیم.
بسیاری از مجموعه های مارجلا با تغییر شکل پارچه های قدیمی به پارچه های جدید خلق شده. این آثار پایه محیط زیست گرایی ندارد؛ بلکه به بررسی رابطه ما با چرخه ی مد، نیاز به تغییر و امکان تکرار می پردازد. تصویر پایین نمونه ای است از این قبیل طراحی های او که کت زیپ داری ست که با استفاده از چند کیف ورزشی قدیمی دوخته شده. تمامی جزئیات کیف ها، یعنی زیپ ها، جیب ها، بندها و مغزی دوزی ها روی کت قابل رویت است.
در سال ۲۰۰۹ مارجلا به دلایل نامعلومی خانه مد خود را ترک کرد و گروه ناشناس او کار را تا امروز با لباس های سورئالیستی و مفهومی که به طور یقین دنباله فلسفه مارجلا است ادامه دادند.
منابع
Conceptual Art & Fashion by Shirin Abedinirad
www.maisonmargiela.com
www.vouge.com
