" طراحی مُد یک کنش خودآگاهانه است جهت بیان مفهوم. از همان آغاز کار، طراحی لباس برای ما بیشتر از یک صنعت و افسون بود. طراحی لباس راهی صاف و ساده است برای فرار از واقعیت های روزمره زندگی."
ویکتور و رُلف
ویکتور و رُلف در حین تحصیل در رشته طراحی لباس در آکادمی هنر و طراحی آرنهم با یکدیگر آشنا شدند و بلافاصله پس از اتمام تحصیل همکاری خود را آغاز کردند. این دو طراح لباس هلندی خانه مد ویکتور و رُلف را در سال ۱۹۹۳ راه اندازی کردند و بدین ترتیب اولین مجموعه لباس خود را ارائه کردند.
تمایلات زیبایی شناسی ویکتور هورستینگ و رُلف استورن باعث شده با چهره هایی متفاوت و متضاد نسبت به سایر طراحان حوزه مد مواجه باشیم. آنها کار خود را نه از بوتیک ها و نه از دستیاری طراحان معروف شروع کردند، بلکه طراحی ها و لباس های خود را در گالری ها به عنوان اثر هنری در معرض دید عموم قرار دادند که به این روند طبیعی تکامل حرفه ای یک طراح لباس بسیار متفاوت است.
در سال ۱۹۶۶ آن ها چیدمانی در گالری تورچ آمستردام اجرا کردند که عبارت بود از شیشه های عطری که دریچه ای برای مصرف آن وجود نداشت و به عنوان اثری مفهومی، نقدی بر دنیای مصرف گرای معاصر بود.
در همین سال نمایشگاهی در پاریس برپا کردند که چیدمانی بود از لباس های براق طلایی که از سقف آویزان شده بودند و زیر هرکدام از آنها لباس های سیاه رنگی به عنوان سایه چیده شده بود که هردوی لباسها قابل پوشیدن بودند و حکایت از دنیای سیاه و سفید مد داشتند؛دنیایی که گاه تجارت، گاه هنر صرف است.
طرح های این دو هنرمند بر فضای طراحی مد لباس از همان روزهای اول تاثیرگذار بوده است. بسیاری از طراحان بزرگ در تلاش بوده و هستند که تعادلی بین هنر و طراحی لباس برقرار کنند، اما در بسیاری از مواقع این تلاش ها کوتاه مدت و ناقص بوده است و دلیل آنتجاری بودن مُد است. طراحی های منحصر به فرد آنها بیش از اینکه لباسی برای پوشیدن باشد، نقدی بودند بر سیستم مد جهانی. آنها توجه کمتری به فروش لباس هایشان داشتند و تاکیدشان بر طراحی صحنه، پرفورمنس، ریتم و طرز حرکت و ایستادن مدل ها بود.
مُد برای این دو نفر تنها رسانه ای بود تا با آن ایده های هنری خود را جامه عمل بپوشانند. ایده های ویکتور و رلف هم شامل نوعی زیبایی شناسی انتزاعی مب شود و هم مفهومی. آن دو به خوبی فهمیدند که داشتن یک نشان تجاری کلید موفقیتشان در آینده است. در عین حال هم تلاش می کردند اهمیت هنر و توجه به بازار هنری را درنظر بگیرند تا جایگاه خود را در نظام مُد و در حوزه ی هنر محکم کنند.
فلسفه طراحی های ویکتور و رُلف بر مبنای تخیل آزاد و جهان رویایی است. جهانی که بتواند اجزایی از خود را به نظام مد وام دهد. این دو می گویند :" ما به آنچه مردم نیاز دارند نمی اندیشیم. ما ابتدا به یک پیام مشترک در ذهن خود می اندیشیم. پیامی که ارتباط مستقیم با آنچه می گوییم و انجام می دهیم دارد. پرسش هایی که در حوزه طراحی لباس مطرح می شوند، خود انگیزه هایی اند برای خلق آثارمان."
با روندی که آنها پیش گرفتند دور از انتظار نبود که اولین مجموعه حاضر و آماده شان با فروشی بی سابقه مواجه شود. این مجموعه که ستاره و نوار نام داشت، کاور نسخه مد مجله نیویورک تایمز شد. این مجموعه در عین حال که لقبش پرچم آمریکاست، کپیتالیسم آمریکایی را به سخره گرفت.
در سالهای اخیر بسیاری از طراحان لباس شروع به ساخت عروسک هایی از مجموعه لباس های خود کردند و بدین صورت مجموعه ای از تلاش های چندساله خود را در سایزهای کوچکتری گرد هم آوردند. ویکتور و رُلف از پیشگامان این رویه در سال ۲۰۰۸ نمایشگاهی از مجموعه عروسکی خود در گالری باربیکن در لندن ترتیب دادند که فضای چیره بر نمایشگاه چیدمانی از شخصیت های تئاتری و مدل هایی فربه بودند. در نمایش های پیشین این دو طراح همواره مدل ها بودند که به عنوان عروسک لباس ها را به تن می کردند، اما این بار با ایجاد پارادوکسی دیداری بار دیگر بر نظریات ضد مد خود تاکید کردند. به همراه این نمایشگاه کتاب " خانه ویکتور و رُلف نیز رونمایی شد؛ کتابی از عروسک ها که تمام لباس هایی که تا به آن سال طراحی کرده بودند را به تن داشتند؛ از جمله لباس های بمب اتم هیروشیما، یا گرنبند بالشتکی، عروسک روسی و نیز مجموعه زنگوله ها که در آن هر لباس مزین به صدها زنگوله بود و چون چیدمانی صوتی قبل از ورود مدل ها از میان فضای مه آلود، صدای لباس ها نیز شنیده می شد.
منابع:
www.viktor-rolf.com
Conceptual Art and Fashion in the 21st Century by Shirin Abedinirad
www.vogue.com/fashion-shows
